Του Μανώλη Ανδριωτάκη, Συγγραφέα, Σκηνοθέτη και Μπλόγκερ.
Kαθετί καλό ή κακό, πάντα στην ιστορία ξεκινούσε από λίγους.
Αν αύριο το πρωί τα Μέσα μας άρχιζαν συστηματικά να παρουσιάζουν προσωπικότητες και συμπεριφορές που εργάζονται για έναν καλύτερο κόσμο, σταδιακά θα αρχίζαμε όλοι να αναγνωρίζουμε τους εαυτούς μας στις καλές κι ελπιδοφόρες πρακτικές. Αυτό που σήμερα μοιάζει μειοψηφικό και περιθωριακό θα γινόταν κοινός τόπος. Σκεφτείτε τί ήταν οι νεοναζί πριν από δύο μόλις χρόνια. Σήμερα έχουν δημιουργήσει ένα ικανό ρεύμα, γιατί επέμειναν, γιατί το πίστεψαν, γιατί ευνοήθηκαν απ’ τη συγκυρία κι απ’ την υποδοχή που τους επιφύλαξε μεγάλο μέρος της ελίτ, παρουσιάζοντάς τους σαν κάποια λύση και φιλοξενώντας τους στα Μέσα, και γιατί βέβαια πόνταραν στη μεταδοτικότητα των αρνητικών συναισθημάτων.
Η μεταδοτικότητα του ανθρώπινου συναισθήματος είναι δεδομένη. Αν τα Μέσα μας επένδυαν σ’ ένα διαφορετικό μοντέλο ανθρώπου, αν αναδείκνυαν κι αντάμοιβαν τις καλές πρακτικές και τις ορθές συμπεριφορές το αποτέλεσμα θα ήταν εντυπωσιακό. Ο Θοδωρής πιστεύει ότι το Ελληνικό πρόβλημα είναι άλυτο. Διαφωνώ κάθετα. Αν επενδύαμε σ΄αυτούς που χτίζουν, που δημιουργούν, που παλεύουν να ενώσουν κι όχι να χωρίσουν, τότε τα πράγματα θα έπαιρναν μια πολύ διαφορετική τροπή. Η αλήθεια είναι ότι το Ελληνικό πρόβλημα μοιάζει άλυτο, αλλά δεν είναι.
Πιο συγκεκριμένα, αναφορικά με την αδύναμη ή την ανύπαρκτη “άλλη Ελλάδα”:
Η “άλλη Ελλάδα” δεν είναι μετρήσιμη
Το πόσοι είναι οι φορείς της “άλλης Ελλάδας” μου είναι εντελώς αδιάφορο. Κανένας αριθμός δε θα πει την ακριβή αλήθεια. Στη δεδομένη στιγμή, με τις κατάλληλες συνθήκες, πάρα πολλοί Έλληνες μπορούν να γίνουν καλύτεροι απ’ αυτό που είναι. Δεν έχει νόημα να τους μετράμε. Είναι γεγονός ότι σχεδόν οι μισοί Έλληνες δε διαβάζουν ούτε ένα βιβλίο το χρόνο, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι οι άλλοι μισοί είναι φορείς μιας ελπιδοφόρας κατάστασης. Ούτε και το αντίθετο προφανώς.
Η “άλλη Ελλάδα” είναι ασαφής στο περιεχόμενό της
Ο Θοδωρής πιστεύει ότι π.χ. οι άνθρωποι που είναι ενάντια στη διαφθορά μοιράζονται τις ίδιες αξίες. Όμως δεν υπάρχει τίποτα που να τους ομαδοποιεί σε σχέση με άλλες πεποιθήσεις τους. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο μητροπολίτης Μεσογαίας, άνθρωπος με σπουδές στο Χάρβαρντ, ένας προοδευτικός ιερέας όπως λένε, ο οποίος όμως ήταν πρωτοπόρος στην απόκρουση κέντρου καύσης νεκρών στο Δήμο Μαρκοπούλου. Φαινομενικά αυτός ο πνευματικός ηγέτης, είναι μέρος μιας καλύτερης Ελλάδας, αλλά στη δεδομένη στιγμή, προτίμησε να γίνει μέρος της φοβικής και συντηρητικής Ελλάδας.
Τόσο η φόρμα όσο και το περιεχόμενο της “άλλης Ελλάδας” είναι έννοιες χωρίς πραγματικό βάθος. Αυτό που έχει βάθος είναι ηατομικότητα του καθενός κι οι συλλογικότητες που απαρτίζουμε. Η δυναμική ενός μόνο προσώπου που πράττει κάτι για το κοινό καλό, ή αριστεύει, ή εν πάση περιπτώσει βοηθά στην καλλιέργεια καλύτερων συμπεριφορών, μπορεί να είναι απείρως πιο καταλυτική απ’ τη συγκέντρωση μερικών χιλιάδων ανθρώπων να φωνάζουν συνθήματα σε μια πλατεία. Το Διαδίκτυο είναι ένας εκπληκτικός καταλύτης, ένα εργαλείο που μπορεί να επιταχύνει τη δυναμική μιας θετικής συλλογική ή ατομικής δράσης.
Ακόμα κι αν δεχτώ την επιχειρηματολογία του Θοδωρή, ότι πράγματι η “άλλη Ελλάδα” αριθμεί ένα πενταψήφιο αριθμό ανθρώπων, θα πρέπει να του υπενθυμίσω ότι οι ψηφοφόροι του κόμματος των νεοναζί πριν 2 χρόνια ήταν ακόμα λιγότεροι.
Μπορούμε να κάνουμε πολλά, αντίθετα με ό,τι λέει ο Θοδωρής. Μπορούμε να πιέσουμε, να δημιουργήσουμε, να ακουστούμε, να διεκδικήσουμε. Αυτή η μοιρολατρική αντίληψη της πραγματικότητας δε βοήθησε ποτέ κανέναν.
Αν υπήρχε μια συγκροτημένη εκπροσώπιση αυτής της Ελλάδας που ονειρεύεται ο Θοδωρής, είμαι βέβαιος ότι θα ήταν πολλοί εκείνοι που θα την υποστήριζαν. Όταν συμμερίζονται όμως αυτό το ηττοπαθές πνεύμα, του “δε γίνεται τίποτα”, φυσικά όλοι λουφάζουν κι αναπαράγουν το “δε γίνεται τίποτα”.
Το συμπέρασμα που μπορεί να βγάλει κανείς από κείμενα σαν του Θοδωρή είναι αυτή η επαναλαμβανόμενη αίσθηση ανημπόριας, μοιρολατρίας, κι έλλειψης αυτοπεποίθησης που μαστίζει την ελληνική κοινωνία εδώ και δεκαετίες. Ας μην παρεξηγηθώ, οι χαρακτηρισμοί δεν πηγαίνουν στο Θοδωρή, που με τα ωραία κείμενά του συμβάλλει στο διάλογο και στη συζήτηση για ένα καλύτερο κόσμο.
Θα προτιμούσα λοιπόν να μην αναπαράγουμε αυτό το “ο Έλληνας δεν αλλάζει”, γιατί όλα αλλάζουν. Αυτό που χθες ήταν μια τάση, σήμερα είναι μόδα, αυτό που χθες ήταν αδιανόητο, σήμερα είναι πραγματικότητα.
Η “άλλη Ελλάδα” εξαρτάται απ’ τον καθένα χωριστά, απ’ το πόσο πιστεύουμε στην ύπαρξη ενός καλύτερου κόσμου, απ’ τηναγάπη μας για τον άλλον, κι απ’ τις επίμονες προσπάθειές μας για να φέρουμε θετικά αποτελέσματα.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο blog του Μανώλη Ανδριωτάκη http://andriotakis.com/
Περισσότερα για το Μανώλη Ανδριωτάκη μπορείτε να βρείτε εδώ
Νέες ματιές στον κόσμο μας 